Wilczomlecz jest dobrze znany miłośnikom roślin ozdobnych ogrodowych i domowych. Wyróżnia się ogromną różnorodnością cech morfologicznych w ramach jednego rodzaju. Roślina jest szeroko stosowana do projektowania domów i prywatnych działek i jest kochana przez hodowców kwiatów ze względu na jej bezpretensjonalność i ogromną różnorodność oryginalnych form.
Co to jest?
Euphorbia (łac. Euphorbia) to najliczniejszy rodzaj z rodziny Euphorbia (łac. Euphorbiaceae). Ma około dwóch tysięcy gatunków, z których 160 rośnie na terenie naszego kraju. Rodzaj Euphorbia obejmuje jednoroczne i wieloletnie trawy, kaktusy lub soczyste krzewy, palmy i małe drzewa. Pomimo kardynalnych różnic w cechach morfologicznych, wszyscy przedstawiciele rodzaju zawierają w swoich tkankach trujący mleczny sok.
Zawiera agresywną substancję euforbinę, której rodzaj zawdzięcza swoją nazwę. Jeśli wejdzie w kontakt ze skórą i błonami śluzowymi nosa i oczu, powoduje stany zapalne i silne oparzenia, dlatego nawet pasące się zwierzęta starają się ominąć tę roślinę.
Milkweed pochodzi z subtropikalnych regionów kontynentu amerykańskiego, Afryki i Madagaskaru. Ze względu na tropikalne pochodzenie większość roślin z tego rodzaju jest sukulentami, ma zagęszczoną łodygę i jest w stanie zgromadzić wystarczającą ilość wilgoci.
Szeroka gama gatunków trojeści pozwala na stosowanie jej zarówno do uprawy w pomieszczeniach, jak i na zewnątrz. Oprócz ogrodów zimowych i parapetów rośliny często zdobią ogrody skalne, pnie dużych drzew i klomby. Zarówno gatunki domowe, jak i ogrodowe są całkowicie bezpretensjonalne. Dobrze znoszą rzadkie podlewanie, a także suche powietrze ulicy i mieszkań miejskich.
Zróżnicowany jest także wygląd roślin. Tak więc jeden kwiat może mieć zwykłą łodygę z liśćmi i nie mieć kolców, drugi może wyglądać jak typowy kaktus, a trzeci może mieć zarówno ciernie, jak i liście. To właśnie obecność cierni często myli niedoświadczonych ogrodników, którzy mylą euforbię z kaktusem.
W rzeczywistości rozróżnienie tych dwóch roślin jest dość proste: kaktus, w przeciwieństwie do mleczarni, nie ma mlecznego soku. Ponadto kolce kaktusa znajdują się w otoczkach dojrzewania, podczas gdy kolce mlecza rosną na gładkiej powierzchni.
Co więcej, wszyscy przedstawiciele tego rodzaju, niezależnie od tego, gdzie rośnie kwiat lub drzewo i jak wygląda, mają inną wspólną cechę - kształt kwiatostanów. Kwiatostany mleczarni tworzą sympodialny wzór, gdy młoda, kwiatopodobna część wyrasta ze starszej. Zatem każdy kwiat jest „strukturą”, która zawiera 1 kwiat w kształcie słupka wierzchołkowego płatka i 5 oddzielnych pręcików pozostałych po starym, już zdegenerowanym kwiatku .
Wokół tego „stopu” znajduje się kilka przylistków, również po starych kwiatach. Pod koniec okresu kwitnienia powstaje owoc, przedstawiony w postaci trójwymiarowego pudełka z trzema nasionami w środku.
Opisując wilczomlecz nie można nie wspomnieć o jego przydatnych właściwościach. Od czasów starożytnych wiele jej gatunków było z powodzeniem stosowanych w leczeniu schorzeń przewodu pokarmowego i nerek, a także w leczeniu egzemy, infekcji grzybiczych i bólach głowy.
Dziś kuracja mleczem jest dość popularna w Mongolii i Chinach, gdzie eksperci są przekonani o korzyściach płynących z małych dawek jego trucizny. W medycynie ludowej sok z mleczarni stosuje się w leczeniu brodawek, grzybów, gojenia ran, a także łagodzenia stanów z konwulsjami i dną moczanową. Ponadto mleczny sok dobrze leczy świerzb, usuwa plamy starcze, zmniejsza zrogowacenia i pomaga złagodzić obrzęki.
W Rosji był używany jako wymiotny i przeczyszczający, leczony ukąszeniami zwierząt, a nawet bronił się przed czarami.
Odmiany
Rodzaj wilczomlecz ma ogromną liczbę gatunków, tylko w naszym kraju jest ich ponad 160. Poniżej omówimy niektóre z najpiękniejszych i najbardziej niezwykłych z nich, które są uwielbiane przez hodowców kwiatów, a innych zachwycają swoim pięknem.
- Euphorbia polychroma (łac. Euphorbia polychroma) jest prawdopodobnie jednym z najpiękniejszych gatunków wieloletnich. Roślina prezentowana jest w postaci niskiego i bezpretensjonalnego krzewu, osiągającego wysokość 50-70 cm.Kwiat wyróżnia się mrozoodpornością i wysokimi walorami dekoracyjnymi. Każdy pęd rośliny kończy się żółtymi kwiatostanami, które w okresie wegetacji mogą zmieniać kolor. Tak więc w początkowej fazie kwitnienia płatki mają wyraźny złoty odcień, który stopniowo się zmienia i do połowy sezonu nabiera żółto-zielonych odcieni, a pod koniec sezonu staje się w ogóle bladozielony.
Kwitnący gatunek wielokwiatowy zaczyna się w połowie maja, a kończy w drugiej połowie lipca. W tym samym czasie liście również zmieniają kolor, a po kwitnieniu nabierają cytrynowego koloru.
- Wilczomlecz (łac. Euphorbia resinifera) występuje najczęściej w Maroku i jest lepiej znana ze swoich właściwości leczniczych, a nie dekoracyjnych. Miąższ rośliny zawiera silną substancję żywicyferatoksynę, która działa destrukcyjnie na zakończenia nerwowe i jest skutecznym naturalnym anabolikiem. Skuteczność trojeści testowano na psach z problemami z kolanem, które nie odczuwały bólu po pojedynczym wstrzyknięciu leku przez pięć miesięcy.
- Najpiękniejszy wilczomlecz (łac. Euphorbia pulcherrima) znany jest szerokiej publiczności pod nazwą „Gwiazda Betlejemska”, rzadziej - poinsecja. Gatunek słynie z tego, że kwitnie pod koniec grudnia, dokładnie w przeddzień katolickich świąt Bożego Narodzenia. W Rosji poinsecja jest również popularną rośliną domową i jest postrzegana przez krajowych hodowców jako kwiat noworoczny. Gatunek jest wielokolorowy, jego kwiatostany mogą być jaskrawoczerwone, różowawe, a nawet białe, a mięsiste liście są ciemnozielone. W krajach europejskich roślina jest hodowana jako roczny kwiat i wyrzucana po świętach Bożego Narodzenia. Przyczyną tego nieprawidłowego obchodzenia się z rośliną jest złożoność pielęgnacji zimowej, która polega na potrzebie stworzenia specjalnego reżimu temperaturowego.
Optymalna temperatura dla kwiatu zimą to 8 stopni, którą rosyjscy hodowcy bez problemu dostarczają roślinie i uprawiają ją jako bylinę.
- Euphorbia marginata (łac. Euphorbia marginata) jest jednorocznym ziołem ogrodowym, popularnie nazywanym „panną młodą” lub „górskim śniegiem” ze względu na swoje niezwykle wysokie walory dekoracyjne. Kwiat swoją nazwę zawdzięcza dużym liściom z białą obwódką na brzegach. Pod koniec sezonu rosną gęsto i nadają roślinie luksusowy wygląd. Wzrost krzewu nie jest zbyt wysoki i wynosi średnio od 40 do 50 cm, jednak przy odpowiedniej uprawie i stworzeniu sprzyjających warunków może osiągnąć 80 cm.
- Euphorbia o białej końcówce (łac. Euphorbia leuconeura) jest popularnie nazywana palmą. Roślina jest naprawdę bardzo podobna do palmy, ale jednocześnie, w przeciwieństwie do większości palm, wyróżnia się absolutną bezpretensjonalnością i dużą odpornością na agresywne czynniki zewnętrzne. Roślina kwitnie w suchym powietrzu, ale wymaga odpowiedniego oświetlenia i obfitego podlewania. Na zewnątrz palma wygląda bardzo solidnie: ma potężny żebrowany pień, z którego w górnej części wystają duże liście z długimi sadzonkami i spiczastymi końcami. Blaszki liściowe pokryte są siecią srebrzystobiałych żyłek, dzięki czemu gatunek otrzymał swoją nazwę. Roślina szybko rośnie i często dorasta do 1,5 metra wysokości.
Rozmnażanie odbywa się przez samosiew, ale lepiej jest usunąć nasiona atakujące doniczkę. W przeciwnym razie dość szybko pojawią się z nich małe sadzonki, które szybko wypełnią cały wolny obszar doniczki.
- Wilczomlecz pokojowy z gatunku Milli mix (Euphorbia milii) jest również bardzo popularny wśród hodowców kwiatów. Roślina należy do sukulentów, wybacza właścicielom nieregularne podlewanie i kwitnie pięknymi jasnoróżowymi kwiatami. Wysokość krzewu nie dochodzi nawet do 10 cm, co umożliwia uprawę tego gatunku na parapecie. Zimą roślina przechodzi w stan spoczynku, potrzebuje chłodnego miejsca i nie wymaga uwagi.
Transfer
Wilczomlecz nie potrzebuje corocznego przeszczepu i może rosnąć w jednym miejscu nawet do 5 lat. Jego przeszczep wykonuje się tylko w przypadkach, gdy korzenie przestają pasować do doniczki. Gleba do tych celów jest kupowana w kwiaciarni lub przygotowywana samodzielnie. Aby to zrobić, wymieszaj humus z liści, piasek rzeczny i darń, pobrane w stosunku 2: 2: 3 lub ziemię ogrodową, torf i piasek rzeczny, pobrane w równych częściach. Następnie przygotowane podłoże umieszcza się w piecu i kalcynuje w temperaturze 220 stopni przez 20 minut.
Podczas przesadzania dużych roślin zaleca się dodanie do kompozycji trochę zgniłego kompostu i węgla brzozowego.
Aby przeszczepić euforbię, biorą gliniany lub plastikowy garnek o nieco większej objętości niż poprzedni i wyposażają w niego drenaż. W tym celu spód pojemnika układa się ekspandowaną gliną, małymi kamykami lub pianką, a na wierzch wylewa się domowe lub zakupione podłoże.
Nie ma potrzeby kupowania zbyt głębokiego garnka: system korzeni mleczarni jest ukształtowany zgodnie z rodzajem powierzchni i znajduje się blisko powierzchni ziemi.
Głównym warunkiem wyboru doniczki jest obecność dolnych otworów, które zapewniają swobodny odpływ nadmiaru płynu i wykluczają zgniliznę korzeni.
Zabieg przeprowadza się wczesną wiosną. A nawet jeśli kwiat został zakupiony o innej porze roku, przeszczepienie go będzie możliwe dopiero wiosną. Przeszczep wykonywany jest metodą przeładunkową, starając się zachować glinianą bryłę. Następnie kłącze z glebą opuszcza się do nowego pojemnika, posypuje podłożem i lekko ubija. Podczas sadzenia i przesadzania ręce należy chronić grubymi rękawicami. To ochroni skórę przed działaniem mlecznego soku i cierni.
Jeśli przesadzony kwiat jest zbyt długi, lepiej jest zrobić dla niego specjalne podpory, aby zapobiec upadkowi rośliny.
Opieka domowa
Warunki trzymania i opieki nad różnymi rodzajami trojeści są znacząco różne, dlatego po prostu niemożliwe jest podanie ogólnych zaleceń, które będą obowiązywały dla wszystkich roślin bez wyjątku. Dlatego poniżej zostaną przedstawione zasady pielęgnacji soczystego mlecznika, ponieważ to on jest najczęściej uprawiany przez hodowców kwiatów. Większość sukulentów to całkowicie bezpretensjonalne rośliny i nie budzą większego niepokoju ich właścicieli.
Opieka nad nimi sprowadza się do wykonywania zabiegów takich jak podlewanie, nawożenie i przycinanie. Ponadto dla prawidłowego wzrostu i rozwoju kwiatu konieczne jest stworzenie i utrzymanie określonych warunków oświetlenia, wilgotności i temperatury.
Temperatura i wilgotność
Wilczomlecz dobrze znosi umiarkowane dzienne wahania temperatury, co pozwala latem na trzymanie doniczek z domowymi gatunkami na balkonie lub tarasie zewnętrznym. Optymalna temperatura dla rośliny zimą to 13-16 stopni. W tym okresie kwiat jest w stanie spoczynku i przygotowuje się do powstania nowych jajników. Ta temperatura jest najkorzystniejsza dla tworzenia pąków i sprzyja pojawianiu się dużej liczby kwiatostanów.
Latem kwiat dobrze się czuje w temperaturze 22-30 stopni i może być w takich warunkach temperaturowych zarówno w domu, jak i na ulicy. Najważniejsze w tym przypadku jest zapewnienie braku przeciągów, których wilczomlecz nie może znieść. Nie ma specjalnych wymagań dotyczących wilgotności powietrza dla trojeści. Rośliny dobrze czują się w mieszkaniach miejskich i nie potrzebują dodatkowej wilgoci.
Oświetlenie
Wszystkie rodzaje trojeści potrzebują dużo światła, dlatego idealnym rozwiązaniem do umieszczenia ich w mieszkaniu jest okno południowe lub południowo-zachodnie. Zimą przed nadejściem fazy spoczynku i bezpośrednio po jej wyjściu rośliny wymagają dodatkowego oświetlenia. W przeciwnym razie łodygi zaczną się rozciągać i przerzedzać. Przy słabym oświetleniu wilczomlecz praktycznie przestaje rosnąć i zaczyna więdnąć.
Zaleca się stosowanie fitolampów jako sztucznego oświetlenia , dzięki któremu można samodzielnie przedłużyć dzienne godziny dla roślin do zalecanych 10 godzin.
Istnieją jednak wyjątki wśród mleczaków, które wolą rozproszone światło od bezpośredniego światła słonecznego. Należą do nich na przykład poinsecja, którą można uprawiać na obszarach umiarkowanie zacienionych.
Podlewanie
Tryskanie wodą z osiadłą wodą o temperaturze pokojowej. Częstotliwość podlewania zależy od wilgotności w pomieszczeniu, wielkości kwiatów i pory roku. Tak więc wiosną, latem i jesienią roślina jest obficie podlewana kilka razy w miesiącu, starając się zapobiec nadmiernemu wysychaniu gleby. W szczególnie gorące letnie dni dozwolone jest cotygodniowe podlewanie. Zimą rośliny podlewamy raz w miesiącu.
Podczas podlewania upewnij się, że w doniczce lub misce nie ma stagnacji wody. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku trojeści z grubą, mięsistą łodygą, która szybko rozkłada się z nadmiaru wody. Z drugiej strony przesuszenie ziemnej śpiączki również nie wróży dobrze roślinie, a niektóre gatunki, takie jak wilczomlecz Mila, mogą całkowicie stracić liście.
Opryskiwanie roślin odbywa się tylko latem i wyłącznie podczas upałów. W innych przypadkach wilczomlecz nie wymaga rozpylania i świetnie czuje się w każdej wilgotności.
Top dressing
Euphorbia należy nawozić tylko w okresie wzrostu. W tym czasie rośliny są karmione złożonymi suplementami mineralnymi dla kaktusów lub sukulentów. W żadnym innym czasie, zwłaszcza zimą, gdy kwiat wszedł w stan spoczynku, roślin nie można karmić.
Przycinanie
Cactus Euphorbia nie wymaga przycinania. Procedura jest przeprowadzana tylko w odniesieniu do gatunków silnie rozgałęzionych, na przykład Mil, w którym szczypta łodygi jest ściśnięta. Zapobiega to wychodzeniu kwiatu do wzrostu i przyczynia się do powstania gęstej i bujnej korony. Przycinanie przeprowadza się przed sezonem wegetacyjnym lub bezpośrednio po kwitnieniu. Przede wszystkim usuwa się suche i stare liście i pędy, a dopiero potem zaczynają tworzyć piękną koronę.
W roku przycinania rośliny nie kwitną, ale w następnym roku zachwycają właścicieli bardzo obfitym kolorem.
Reprodukcja
Istnieją trzy sposoby rozmnażania mleczu - za pomocą nasion, sadzonek i dzielenia buszu. W pierwszej metodzie nasiona umieszcza się w ziemi na głębokość 2 mm, zwilża butelką z rozpylaczem i przykrywa szkłem. Każdego dnia szklankę wyjmuje się na 10-15 minut i pozwala glebie oddychać. Optymalna temperatura powietrza dla kiełkujących nasion wynosi 25 stopni. Nawilżanie podłoża przeprowadza się w razie potrzeby, nie pozwalając mu wyschnąć.
Po wykiełkowaniu nasion szklarnia jest demontowana, a pudełka umieszczane w ciepłym i dobrze oświetlonym miejscu. Po osiągnięciu przez młode pędy wielkości 5 cm przesadza się je na stałe i przenosi do ogólnej opieki. Siew ogrodowych gatunków mleczarni odbywa się jesienią. Teren jest dobrze ściółkowany próchnicą lub trocinami i pozostawiony na zimę.
Wiosną, gdy temperatura w nocy przekroczy 5-7 stopni, ściółka jest usuwana i spodziewane jest pojawienie się kiełków.
Rozmnażanie przez sadzonki odbywa się pod koniec maja lub na początku czerwca. Aby to zrobić, z młodego i zdrowego pędu wycina się mocną łodygę, trujący sok pozwala się spłynąć, a nacięcie posypuje się węglem aktywnym. Następnie sadzonki są suszone przez 1-2 dni, po czym sadzi się je w podłożu z mieszaniny próchnicy liści, piasku rzecznego i torfu, pobranych w równych proporcjach. Ukorzenienie sadzonek następuje w ciągu miesiąca, po czym przesadza się je na otwarty teren.
O młode pędy trzeba dbać tak samo, jak o dorosłe rośliny, nie zapominając o ich podlewaniu i karmieniu na czas.
Rozmnażanie przez podzielenie buszu odbywa się pod koniec kwietnia podczas pączkowania. Aby to zrobić, wykopuje się roślinę, strząsa się podłoże z kłącza, a kłącze ostrożnie dzieli ręcznie na kilka części. Następnie mostki korzeniowe przecina się ostrym nożem, a miejsca cięcia posypuje węglem aktywnym. Podział krzewu odbywa się w taki sposób, aby na każdym nowym krzaku były co najmniej dwa pąki. Następnie każda roślina jest sadzona samodzielnie w stałym miejscu i podlewana dzień później.
Nie można tego zrobić od razu, w przeciwnym razie rany cięte nie będą miały czasu na zagojenie, a korzenie zaczną gnić.
Choroby i szkodniki
Większość gatunków trojeści ma doskonałą odporność i jest wysoce odporna na różnego rodzaju choroby. Jednak z powodu złej pielęgnacji rośliny mogą nadal chorować. Tak więc żółknięcie liści w okresie wegetacji wskazuje na stojącą wodę w doniczce lub przeciągi. Tego nieprzyjemnego zjawiska nie należy mylić z żółknięciem kilku dolnych liści, które jest procesem całkowicie naturalnym i nie jest spowodowane błędami w uprawie.
Nie powinno też niepokoić żółknięcie liści jesienią - dlatego roślina po prostu przygotowuje się do spoczynku.
Pojawienie się pojedynczych brązowych plam na powierzchni kwiatu świadczy o poparzeniu słonecznym i wymaga wytworzenia rozproszonego światła.
Liczne brązowe plamy na łodydze wskazują na procesy gnicia, które zachodzą w wyniku stagnacji cieczy w ziemi. Kiedy pojawią się pierwsze oznaki choroby, zaleca się zaprzestanie podlewania na dwa tygodnie i umieszczenie kwiatu w ciepłym i spokojnym miejscu. Intensywny opad liści latem wskazuje na brak fosforu. W takim przypadku, niezależnie od fazy kwitnienia mleczu, należy go karmić dowolnym dodatkiem zawierającym fosfor, na przykład superfosfatem.
Opadanie dolnych liści wskazuje na słabe podlewanie. Soczyste podłoże nie powinno wysychać więcej niż 1/4 powierzchni. Masowe ciemnienie liści świadczy o niewystarczającym oświetleniu. W takim przypadku konieczna jest zmiana położenia kwiatu i umieszczenie go w bardziej nasłonecznionym miejscu, a jeśli roślina zostanie uszkodzona przez pochwę lub mączlika, konieczne jest potraktowanie jej lekiem „Actellic”.
Jedną z przyczyn pojawienia się białego nalotu na liściach może być inwazja wełnowców. W takim przypadku dobrze pomaga potraktowanie rośliny wodą z mydłem z dodatkiem kilku kropli oleju maszynowego. Możesz również użyć naparu z nagietka i czosnku. Szkodnik nie toleruje tych substancji i szybko się wycofuje.
Aby uzyskać informacje o tym, jak prawidłowo dbać o mlecz, zobacz następny film.