Hodowla świń jest dość opłacalna i bardzo popularna wśród rolników. Dobra locha może rodzić dwa razy w roku, dając od 5 do 15 prosiąt na jedno oprosienie. Jednocześnie ich utrzymanie nie wymaga zbyt dużych nakładów finansowych, co korzystnie wyróżnia hodowlę trzody chlewnej na tle innych gałęzi chowu zwierząt.
Metody określania ciąży
Każdy hodowca świń powinien dokładnie wiedzieć, jak długo locha będzie w ciąży i kiedy będzie czekać na poród. Aby to zrobić, musi nauczyć się określać obecność ciąży na podstawie szeregu bezpośrednich i pośrednich objawów, a na tej podstawie dokonywać obliczeń i planować dalsze działania . Przede wszystkim jednak wskazane jest zapoznanie się z oznakami gotowości świni do przykrycia, aby na czas zbliżyć się do niego dzik. I pomimo faktu, że oznaki pierwszego upału płciowego zaczynają się u świń po około 5-6 miesiącach, do tego czasu nie są jeszcze gotowe do rodzenia prosiąt i nie zaleca się ich krzyżowania w tym okresie.
Świnia z dzikiem może się zdarzyć dopiero, gdy osiągnie wiek 9 miesięcy i przybierze sto kilogramów żywej wagi. Pierwsze oznaki gotowości samicy do krycia to odmowa jedzenia, niespokojne zachowanie, wydzielina śluzowa z narządów płciowych i ich zaczerwienienie. Ponadto w obecności dzika gotowa świnia staje się nieruchoma i gotowa do krycia.
Charakterystyczną cechą fizjologii świń jest cykliczność faz podniecenia seksualnego i odpoczynku, dlatego prawie przez cały rok są gotowe na seksualne upały.
Po objęciu ochroną rolnik powinien monitorować zmiany behawioralne i fizjologiczne, które wkrótce zaczną się pojawiać na jego oddziale.
- Tak więc, jeśli powłoka się powiodła i nastąpiło zapłodnienie, to 5-7 dni po kryciu z pochwy świni rozpocznie się uwalnianie serowych mas, wskazując na konsolidację płodu.
- Po kolejnym tygodniu będzie można zaobserwować odchylenia behawioralne od normy: ciężarna świnia staje się bardzo leniwa i apatyczna, często przez cały dzień leży bez ruchu.
- Brak apetytu i spożywanie bardzo małych ilości pokarmu również świadczą o tym, że świnka jest w ciąży.
- Zaczerwienienie narządów płciowych i sutków jest jednym z pierwszych wizualnych objawów ciąży u kobiety, a nieco później z sutków pojawia się siara.
- Świnia zatrzymuje ruję aż do porodu, co również potwierdza ciążę. Ponadto w okresach upałów ciężarna samica nie flirtuje z knurami, ponieważ nosi już w sobie prosięta.
- Przyspieszony przyrost masy ciała w krótkim czasie wskazuje również na ciążę świni.
- W drugiej połowie ciąży zachowanie samicy wyraźnie się zmienia. Nie leży już godzinami w bezruchu, a wręcz przeciwnie, zaczyna się martwić, ciągle chrząka, zamiast się kąpać, leży w kałuży i dmucha bąbelkami.
- Bliżej porodu ciężarna samica zaczyna urządzać sobie miejsce. Wyciąga tam dużą ilość słomy i dobrze ją depcze.
Jednak świnie często mają fałszywą ciążę i wiele z opisanych powyżej objawów zewnętrznych można dokładnie zaobserwować w nich. Niedoświadczeni rolnicy często takie objawy wprowadzają w błąd i sprawiają, że myślą o nadejściu pełnej ciąży. Jednak objawy ciąży szybko ustępują, a kilka tygodni po wystąpieniu fałszywej ciąży świnka ponownie wymaga dzika.
Dlatego w fermach inwentarskich i dużych gospodarstwach zewnętrzne oznaki ciąży zawsze są poparte badaniami laboratoryjnymi. Odbywa się to za pomocą testów, USG i biopsji pochwy.
- Testowanie jest uważane za drogie i czasochłonne. Przeprowadza się je 21 dnia po przejściu, wykonując niewielkie nacięcie w uchu zwierzęcia i pobierając kilka kropli krwi. Ponadto biomateriał jest wysyłany do laboratorium, gdzie poprzez analizę chemiczną określa się, czy dana osoba jest w ciąży, czy nie. Jednak szybszą i tańszą metodą jest określenie ciąży na podstawie analizy moczu. Dokładność wyników w tym przypadku wynosi 98%. Daty - począwszy od 21 dnia po przeprawie.
- Ultradźwięki są uważane za najskuteczniejszy i najdokładniejszy sposób wykrywania ciąży i pozwalają nie tylko zobaczyć dzieci, ale także usłyszeć bicie ich serc. Badania prowadzone są za pomocą mobilnych skanerów ultradźwiękowych, które technicznie i zewnętrznie przypominają ultrasonografy używane przez ludzi.
- Biopsja pochwy jest bardzo droga i polega na pobraniu śluzu pochwowego, który umieszcza się w probówkach i przesyła do badań laboratoryjnych. Pomimo swojej dokładności metoda jest uważana za bardzo czasochłonną i rzadko wykorzystywaną.
W dużych fermach trzody chlewnej 21 dni po skrzyżowaniu świnia jest badana przez lekarza weterynarii. Badanie przeprowadza się doodbytniczo, na podstawie stanu tętnic macicznych i moczowo-płciowych.
Jeśli więc odpoczywają, ciąża nie nadeszła, a jeśli są dobrze wyczuwalne i pulsują, to świnia spodziewa się miotu.
Trwanie
Po potwierdzeniu ciąży kobiety pytanie, jak długo to potrwa, dotyczy większości rolników. Zwykle od krycia do porodu powinno to zająć od 110 do 120 dni, ale w niektórych przypadkach, które zostaną omówione poniżej, ciąża może trwać 100, a nawet 126 dni. Niemniej jednak u większości macior średni okres ciąży wynosi 4 miesiące, a żeby być szczególnie dokładnym i postępować zgodnie z popularnymi obliczeniami, to 3 miesiące, 3 tygodnie i 3 dni. Każda locha jest w stanie wyprodukować 12 lub nawet 15 prosiąt na pierwsze pięć porodów, ale po szóstej ciąży wydajność jest zauważalnie zmniejszona. Należy również zauważyć, że im młodsza świnia, tym mniej czasu zajmuje noszenie prosiąt.
Od czego zależy czas?
Czas trwania ciąży zależy od wielu różnych czynników, takich jak rasa, liczba owoców i wiek zwierzęcia, a także warunki klimatyczne, liczba poprzednich porodów, stan zdrowia i warunki mieszkaniowe.
- Tak więc u świni, która nosi 12-15 prosiąt, ciąża trwa nieco krócej niż u świni z sześcioma prosiętami i wynosi od 100 do 110 dni.
- Temperatura otoczenia wpływa również na długość ciąży i np. Samica trochę rzadziej chodzi zimą niż latem.
- Najdłużej chodzą pierwotne samice, a przy każdym kolejnym porodzie okres karmienia będzie się nieznacznie zmniejszał.
- Jeśli chodzi o zależność czasu ciąży od rasy świń, to na przykład brzuchy wietnamskie noszą od 114 do 118 dni, węgierska mangalica - 118-126, a rasa Landrace - od 102 do 110 dni. Te ostatnie charakteryzują się ciążami mnogimi, dlatego mają tak krótki okres ciąży. Jednak podczas porodu niektóre prosięta nie mają czasu na formowanie się i rodzą się niezdolne do życia. Wręcz przeciwnie, węgierska mangalitsa ma bezpłodność: samice nigdy nie przynoszą więcej niż 6 prosiąt, dlatego mają najdłuższy okres ciąży.
Oprócz rozważanych przypadków dziedziczenie knura i świni, a także stan zdrowia samicy w czasie ciąży, wpływa na czas trwania ciąży.
Zasady opieki
Warunki lochy mają ogromny wpływ na to, kiedy rodzą się prosięta i czy matka ma wystarczającą ilość mleka, aby je nakarmić. W dużych fermach świń zaleca się, aby wszystkie ciężarne świnie w mniej więcej tym samym wieku ciążowym były grupowane i odpowiednio pielęgnowane. O ile okres ciąży jest niewielki i nie przekracza dwóch miesięcy, zwierzęta grupuje się w 4 osobniki, a na każdego przeznacza się po 3 m2 powierzchni.
Od trzeciego miesiąca siedzą na dwie osoby, zwiększając przestrzeń do 6 m2 dla każdej osoby. Na tydzień przed spodziewanym porodem samice siedzą w oddzielnych pomieszczeniach, gdzie czekają na poród. Dosłownie dzień lub dwa przed narodzinami potomstwa matka jest umieszczana w specjalnej maszynie wykonanej ze stalowych rur, co jest konieczne, aby nie przenosiła dzieci.
Komfort cieplny jest ważnym wymogiem w pomieszczeniu, w którym trzymane są ciężarne świnie. Jeśli więc chlew nie jest ogrzewany, to ogrodzenie, w którym znajdują się świnie, jest wyposażone w grzejnik, który jest najczęściej używany jako lampa na podczerwień. Dodatkowo przegrody dla ciężarnych samic powinny znajdować się z tyłu chlewu, być suche i dobrze zabezpieczone przed przeciągami, a ściółka zawsze powinna być czysta i sucha.
Lepiej jest, jeśli ta sama osoba opiekuje się ciężarnymi lochami. Wynika to z faktu, że zachowanie świnki przed porodem znacznie się zmienia i niepożądane jest jej drażnienie dużą liczbą nieznajomych.
Innym, nie mniej ważnym warunkiem prawidłowego utrzymania ciężarnej świni jest jej karmienie. Dlatego, gdy tylko można było dowiedzieć się o ciąży kobiety, zostaje przeniesiona na specjalną dietę. Dla młodych osób, u których ciąża wystąpiła po raz pierwszy, niezbędne są pierwiastki śladowe, które są niezbędne zarówno dla rozwoju płodu, jak i dla nich samych. W takich przypadkach stosuje się pasze białkowe o wysokiej zawartości białka. Jednak w tym przypadku należy zachować ostrożność, ponieważ ich nadmiar może doprowadzić do śmierci owocu. Średnio świnia nie powinna przytyć więcej niż 55 kg przez całą ciążę.
Dla dorosłych, dla których początek ciąży nie jest pierwszy, wystarczy utrzymać istniejącą wagę. Takie samice nie potrzebują wzmożonego żywienia białkiem, dlatego przez cały okres ciąży przybierają na wadze nie więcej niż 35 kg, z czego około 25 kg to prosięta, łożyska i płyn owodniowy, a tylko 10 to nagromadzenie tłuszczu u świni. Jeśli przy kolejnym ważeniu okaże się, że świnia zbyt szybko przybiera na wadze, wówczas zmienia się jej menu na rzecz zmniejszania porcji i stymuluje aktywność ruchową. W ostatnim miesiącu przed porodem zarówno stare, jak i młode loszki są włączane do jadłospisu z pokarmem zawierającym łatwo przyswajalne białka i węglowodany, a przeciwnie, wykluczone są produkty, które powodują powstawanie gazów i procesy fermentacyjne.
Karmienie loch ciężarnych do 80 dnia ciąży odbywa się dwa razy dziennie, a woda pitna powinna być zawsze świeża i obecna w poidle przez całą dobę. W tym czasie liczba jednostek paszy jest zmniejszona o 20% w stosunku do poprzedniej diety. Wynika to z faktu, że do około 85 dnia ciąży zarodki bardzo powoli przybierają na wadze, a świnia z powodu nadmiaru pokarmu i siedzącego trybu życia może przytyć. To z kolei negatywnie wpływa na przebieg porodu i intensywność laktacji. Dlatego porcje są zwiększane dopiero w ostatnim miesiącu ciąży, kiedy przyszłe prosięta zaczynają aktywnie rosnąć.
Orientacyjna dieta lochy po 85. dniu ciąży w okresie letnim powinna zawierać 2,5 kg koncentratu zbożowego, 5-6 kg traw, zbóż lub roślin strączkowych, 2 litry nabiału - maślanki lub serwatki, 45 g chlorku sodu i 35 g kredy. Zimą produkuje się 2,5 kg koncentratów zbożowych, 2,5 kg gotowanych ziemniaków, 3,5 kg buraków, marchwi lub mieszanej kiszonki oraz 1,5 kg mączki z trawy lub siana z roślin strączkowych, takich jak lucerna i koniczyna. Ponadto do paszy należy dodawać kompleksy witamin i mikroelementów, stosując do tego gotowe preparaty lub kiełki zboża.W tym okresie świń nie należy karmić łuskami słonecznika, plewami, twardym ciastem i zgniłą mrożoną paszą. W miesiącach letnich lochy powinny spędzać jak najwięcej czasu na wolnym powietrzu, a zimą przynajmniej 45 minut dziennie, pod warunkiem, że temperatura zewnętrzna nie spadnie poniżej 20 stopni.
Dokładnie w 110 dniu ciąży, spacery zatrzymują się i zaczynają przygotowywać lochę do porodu.
Jak przygotować się do porodu?
Zaczynają przygotowywać świnię do porodu na tydzień przed spodziewaną datą. Aby to zrobić, jest przenoszony do maszyny, która jest pokryta świeżą i miękką słomą. W tym okresie ważne jest, aby otaczać zwierzę ciepłem i troską, tworząc w pomieszczeniu spokojne i wyważone środowisko. Na kilka tygodni kiszonki i pasze objętościowe są usuwane z jadłospisu świni, a na tydzień przed porodem porcje są ponownie zmniejszane i zaczynają ją karmić mąką lnianą, dobrym sianem i płynnymi otrębami. W tym samym czasie świnia otrzymuje leki przeciwrobacze, które łagodzą ją i noworodki od robaków . Ponadto, jeśli świnka ma zaparcia w wyniku siedzącego trybu życia, karmi ją miazgą buraczaną.
W letnie upały zaleca się spryskanie świni zimną wodą, aby uniknąć przegrzania. Na kilka dni przed spodziewaną datą porodu chlew myje się gorącym roztworem alkalicznym. Ściany i sufit bielone wapnem, po czym pomieszczenie jest dobrze wentylowane i osuszane. Oprócz słomy jako ściółkę można użyć trocin lub łusek nasion bawełny.
W tym czasie świnia jest przenoszona w inne miejsce i wraca dopiero po wyschnięciu chlewu i ogrzaniu do 15-25 stopni. Następnie zwierzę myje się ciepłą wodą z mydłem do prania, a boki, nogi i sutki przeciera 1% roztworem kreoliny. Obserwowanie zachowania świni pomoże zrozumieć, że poród wkrótce się rozpocznie. Tak więc mniej niż dzień przed porodem sutki i zewnętrzne narządy płciowe gwałtownie powiększają się, żołądek zwisa, a kręgosłup zauważalnie zwisa. Siara zaczyna wyciekać z sutków, a czop krwi opuszcza pochwę.
Bezpośrednio w dniu porodu w pobliżu zwierzęcia umieszcza się dużą filiżankę wody pitnej, którą okresowo uzupełnia. Wynika to z faktu, że podczas porodu locha traci dużo płynów, a aby uniknąć odwodnienia organizmu, jest zmuszona do ciągłego picia, uzupełniając w ten sposób zapas wody. Następnie sutki traktuje się słabym roztworem nadmanganianu potasu i przygotowuje nożyczki do przecięcia pępowiny, mocnej nici, czystej miękkiej szmatki do wycierania prosiąt i 5% jodu do obróbki pępowiny.
Jeśli poród odbywa się w domu, najlepszą opcją byłoby wezwanie weterynarza, ale jeśli nie jest to możliwe, osoba, która odbierze prosięta, powinna być starannie przygotowana. Aby to zrobić, przycinaj paznokcie, zdejmij zegarki i pierścionki oraz umyj ręce po łokcie mydłem antybakteryjnym.
Następnie są traktowani kompozycją alkoholową i przebrani w czyste ubrania. Na wierzch zakładany jest ceraty fartuch, a ręce chronione są rękawiczkami medycznymi.
Zaleca się przebywać blisko świni przez cały czas podczas porodu. Sam proces jest często opóźniony do 8 godzin, a świnka często wymaga pomocy z zewnątrz. Po urodzeniu prosiąt łożysko jest koniecznie usuwane, a jeśli się nie rozdzieli, natychmiast wzywany jest specjalista. Nowonarodzone prosięta wyciera się do sucha miękką ściereczką i umieszcza na legowisku nieco oddalonym od świni. Natychmiast po oproszeniu siano pod lochę jest wymieniane na suche i czyste, a jej grzbiet myje się ciepłą wodą i roztworem mydła do prania. Godzinę później prosięta są umieszczane na sutkach świni i pozwalają uzyskać wystarczającą ilość siary. Samą matkę karmi się dopiero po zapełnieniu prosiąt - około 2 godziny po porodzie.
Dzięki temu wiedza o tym, jak długo trwa ciąża świni i jak przebiega ona, pozwala rolnikowi na dobre przygotowanie się do narodzin młodych zwierząt, uzyskanie zdrowego potomstwa i właściwe zaplanowanie zarządzania fermą.
Z poniższego filmu dowiesz się więcej o tym, jak stwierdzić, czy świnia jest w ciąży.